Een jonge vrouw heeft in 2018 nog steeds meer kans om te maken te krijgen met discriminatie op de werkvloer dan een jonge man. Eén van de grootste reden is dat een vrouw wel eens zwanger zou kunnen worden (of het op het moment van aanwerving al is), en dus moederschapsrust moet nemen. Niet alleen heeft een (zwangere) vrouw minder kans om aangeworven te worden, eens ze effectief in bevallingsverlof gaat, lopen vrouwen ook het risico om bekritiseerd te worden door hun collega’s. Ironisch genoeg zijn dit niet zelden mannelijke collega’s die zelf ook kroost hebben voortgebracht.
Kritiek op aanwerving zwangere vrouw
Laatst zat ik op de trein naar huis in een constellatie waar je met 4 personen samen zit. Ik zat daar samen met 3 mannen die ik niet kende. Niet wilde kennen zelfs. De reden van mijn afkeer? Ze hadden me ongewild blootgesteld aan een mate van domheid en kortzichtigheid die ik normaal gezien niet verdraag als ik vergezeld ben door mijn blogconcepten.
Zoals een moeder de handen voor de ogen van haar kind doet bij al te gewelddadige beelden, zo wou ik het scherm van mijn laptop dichtklappen, zodat mijn ‘women empowerment’ teksten de wanstaltige woordenstroom niet moesten ondergaan. Ze hadden namelijk kritiek op de aanwerving van een zwangere vrouw.
“Een zwangere vrouw aannemen? Neem gewoon een man aan, dan heb je die miserie niet.”
Wat zeiden ze dan? Ze hadden het over hun prestaties binnen het bedrijf, en bediscussieerden vervolgens de functie van een collega. Het gesprek ging ongeveer zo:
- Zeg, heb je het al gehoord van die nieuwe van communicatie?
- Ja, ongelofelijk. Wat een gemene streek zeg.
- Hoezo?
- Je weet toch wel dat ze een nieuwe communicatieverantwoordelijke hebben aangenomen?
- Ja, is ’t geen goede misschien?
- Toch wel, maar ze gaat binnenkort alweer thuiszitten.
- Zwanger.
- Serieus?
- Ja, en ze werkt hier nog maar een goede drie maanden!
- Wisten ze dat niet misschien dat ze zwanger was?
- Jawel, maar da’s toch onnozel hé. Je neemt iemand aan, en je moet die binnenkort weer vervangen.
- Ja zeg, neem dan gewoon een man aan hé om te beginnen. Dan heb je al die miserie niet.
- Ja, dat vind ik nu ook.
Eigenlijk zou je op zo’n moment moeten kunnen de discussie aangaan. Maar ik was al een tijdje ongewilde toehoorder geweest van hun gesprek, en dat getuigde van zo’n mate van vooringenomenheid en arrogante zelfverheerlijking dat ik geen zin had om daar mijn energie aan te verspillen.
Kinderen maak je met twee
Ik ben het natuurlijk niet zeker, maar ik vermoed dat bij de zwangerschap van de dame ook een man betrokken geweest is. Kinderen maak je met twee, en mannen zijn evenzeer ‘verantwoordelijk’ voor de productie van nageslacht als vrouwen. Waarom wordt het dan altijd de vrouwen kwalijk genomen als de komst van een kindje het dagelijkse bedrijfsleven zou verstoren? De mannen hadden evengoed kunnen zeggen: “Wat een gemene streek van die man zeg. Zo zijn vrouw zwanger maken. Totaal geen verantwoordelijkheidsgevoel naar haar bedrijf toe. Zo’n man zou je om te beginnen al niet moeten aannemen.”
Maar ik weet natuurlijk wel waarom mensen zich alleen druk maken over een zwangere vrouw, en niet over de aanstaande vader.
Verschil vaderschaps- en moederschapsverlof
Uiteindelijk is het de vrouw die het kind moet baren en recht heeft op zwangerschapsverlof. De man kan na 10 dagen vaderschapsverlof weer vrolijk huppelend aan het werk. Zelfs een wandelvakantie in het zuiden van Frankrijk duurt langer.
Lees ook: waarom vaders dringend meer vaderschapsverlof verdienen!
Daarom moet er structureel iets veranderen. Aan de bekrompenheid van sommige individuen kunnen we helaas niet veel doen. Maar aan de structurele ongelijkheid tussen mannen en vrouwen als het op moeder- en vaderschapsverlof aankomt wel! Als mannen evenveel vaderschapsverlof zouden krijgen als vrouwen, zou er helemaal geen reden meer zijn om de voorkeur aan een man te geven bij het selectieproces. In theorie mag de werkgever niet discrimineren tegen vrouwen (en een zwangere vrouw ontslaan kan zelfs niet), maar in de praktijk maken verschillende werkgevers al die afweging alvorens er sprake is van enige zwangerschap. Wie neem je aan wanneer twee kandidaten dezelfde competenties hebben? De jonge man of de jonge vrouw?
Lees ook: mannen als partners voor vrouwenrechten
Als mannen even lang als vrouwen afwezig zouden zijn door de geboorte van een baby, is er nog een reden minder om te gaan discrimineren op geslacht. En dan zou ik geen zulke idiote gesprekken moeten aanhoren in de trein.
Een zwangere vrouw aannemen? Doen!
In tussentijd kan ik alleen maar blij zijn dat het bedrijf waarin de vrouw communicatieverantwoordelijke was, gekozen heeft voor de competenties van de dame, en niet voor de afwezigheid van een baarmoeder bij de kandidaten. Er moet dringend werk gemaakt worden van een beter doordachte regeling voor kersverse ouders, maar als werkgevers en werknemers moeten we vooral niet twijfelen wanneer de best geschikte kandidaat toevallig ook zwanger blijkt te zijn. Een zwangere vrouw aannemen? Ik zeg: doen!