Afgelopen dagen zijn er veel woorden gevloeid over Joseph Epsteins opiniestuk in The Wall Street Journal waarin Jill Biden, de vrouw van president-elect Joe Biden wordt gevraagd haar doctorstitel niet te gebruiken. Epstein noemt dr. Jill Biden ook heel onrespectvol ‘kiddo’, en voegt er aan toe dan hij vindt dat doctorstitels overroepen zijn. Zelf is Epstein natuurlijk geen doctor.
Dokter of doctor?
De doctorstitel is wettelijk beschermd en mag je in België en Nederland alleen gebruiken als je ook succesvol een doctoraat hebt verdedigd, en dus de hoogste academische graad hebt behaald. Een eredocotraat is daarop een uitzondering. Een arts (dokter en geen doctor) mag in principe het voorzetsel ‘dr.’ niet gebruiken, tenzij ze ook een doctoraat behaald hebben. In Amerika mogen artsen wel ‘dr.’ voor hun naam zetten, ook al hebben ze niet de academische graad van doctor behaald.
Het zou komisch zijn als het niet zo triestig was: Epstein zegt dat ‘dr.’ alleen zou moeten gebruikt worden als je een arts bent. En hij vraagt daarom aan Jill Biden, die een doctoraat in de onderwijswetenschappen heeft behaald, om haar zuurverdiende academische titel te laten vallen. Dit is de wereld op zijn kop.
Oproep aan vrouwelijke academici om hun titel te gebruiken
Los van de bedenkelijke inhoudelijke argumentatie in het opiniestuk : het is weer typisch dat een vrouw wordt gevraagd om haar prestaties minder zichtbaar te maken. Ik heb geen weet van gelijkaardige gevallen waarin een man met een doctorstitel wordt gevraagd zijn titel te laten vallen “om verwarring te voorkomen.”
Verwaand?
Op sociale media worden vrouwelijke academici nu volop opgeroepen om hun doctorstitel voor hun naam te plaatsen, bij wijze van statement. Meteen kwam daar veel reactie op. Zo zou het elitair en verwaand overkomen. Maar heeft iemand een man ooit al verwaand genoemd omdat hij een doctorstitel gebruikt?
Zelfs veel vrouwen zijn het idee niet genegen om de doctorstitel ook actief te gebruiken. Opnieuw wordt de elitaire reden aangehaald. Het gebruiken van een doctorstitel zou een hiërarchie impliceren, en anderen wijzen op het feit dat zij het academisch gezien niet zover geschopt hebben. En dat zou andere vrouwen zich net slechter doen voelen.
Persoonlijk vind ik het een beetje flauw om vrouwen te ontmoedigen hun doctorstitel te gebruiken omdat anderen zich dan slecht zouden voelen. Voelt iemand zich serieus minderwaardig hierdoor? Het is een academische graad, en het zegt toch niks over de waarde van een persoon. Het is alleen een erkenning voor haar noeste arbeid. En je gaat een knappe vrouw toch ook niet vragen om zich niet meer te maquilleren omdat dit haar schoonheid benadrukt en andere vrouwen zich zo minder mooi gaan voelen?
Anderen erkennen in hun prestaties, inspanningen, talenten of eigenschappen haalt echt de glans niet af van je eigen verwezenlijkingen.
Racistisch?
Een argument die ik ook vaak zag passeren is de volgende stelling: “Vrouwen aanmoedigen hun doctorstitel te gebruiken op sociale media is racistisch omdat meer witte vrouwen de kans krijgen om verder te studeren.”
Ik vind het zeer belangrijk dat alle bevolkingsgroepen evenveel kans krijgen op academisch vlak. Maar vrouwen ontmoedigen om hun titels te gebruiken helpt niet in de strijd tegen ongelijke kansen. Gelijke onderwijskansen voor iedereen is een basisrecht waar we sterk op moeten inzetten, en dit zal als gevolg hebben dat het disproportioneel voorkomen van academische titels op termijn verdwijnt. We kunnen én systematische ongelijkheid aanvechten én de prestaties van (vrouwelijke) academici erkennen.
En opnieuw: niemand zou het in zijn hoofd halen om een man te ontmoedigen zijn doctorstitel te gebruiken om anderen geen slecht gevoel te geven of om systematische ongelijkheid niet te benadrukken. Neen, dit wordt alleen voor de voeten van vrouwen gegooid.
Niemand zou het in zijn hoofd halen om een man te ontmoedigen zijn doctorstitel te gebruiken om anderen geen slecht gevoel te geven of om systematische ongelijkheid niet te benadrukken
Dr. Haydée De Loof
Ik gebruik eigenlijk nooit mijn doctorstitel behalve in de handtekening van mijn academische mailadressen. Maar nu heb ik hem in mijn Twitter biografie geplaatst. Als symbolische steun aan dr. Jill Biden en aan alle andere vrouwen die hun prestaties onzichtbaar moeten maken. En ik voel niet de behoefte om me hiervoor te excuseren.
Dr. Haydée De Loof