Hoe weet je of iets geldverspilling is? Het lijkt een belachelijke vraag, maar als je er wat langer bij stilstaat is het allemaal zo gek nog niet. Niemand denkt op voorhand: “ha, laat ik eens mijn geld goed verspillen.” We denken allemaal: “ik wil dit, ik heb dit of dat nodig, dit is mooi, of dit kan goed van pas komen.”
Pas later blijkt of een aankoop een goede investering was. Toch kunnen we aan de hand van een aantal slimme checks redelijk goed voorspellen of iets wel de moeite waard is om geld aan uit te geven. Ons geld komt niet zomaar binnen, dus we moeten ook niet tolereren dat het zomaar buiten gaat. Deze 4 checks zullen je helpen om minder geld te verspillen.
4 checks om geldverspilling tegen te gaan
1. Word je er blij van?
Dit lijkt misschien een inkoppertje, maar je zou schrikken als je zou weten hoe vaak je deze simpele check niet maakt. Ik noem dit het typische ACTION-gevoel. Veel dingen koop je uit verveling, omdat je ze toevallig ziet, of omdat je denkt dat het ooit misschien van pas kan komen. “Kijk een reflecterende fietsbel. En daar, een set inbussleutels.” Natuurlijk kan je heel leuke en nuttige dingen kopen in de ACTION, maar ik neem het als voorbeeld van een winkel waar er veel op ‘automatische piloot’ gekocht wordt.
Lees ook: aan deze zaken spendeer ik met plezier mijn geld… en aan deze helemaal niet!
Zelf heb ik twee voorbeelden van situaties waarin ik niet blij werd van de producten. Ik heb ooit een te krappe broek gepast in de winkel, en hoewel ik niet bepaald gelukkig werd van dat gevoel, heb ik hem toch gekocht. Waarom? Ik dacht dat die wel nog wat ging uitzetten, dat ik misschien een beetje ging afvallen, en het was echt een koopje. Een broek die je nooit aandoet omdat hij te klein is, is natuurlijk helemaal geen koopje. Bij mijn tweede voorbeeld heb ik het er beter vanaf gebracht. Ik zag een superhandig poetssysteem in de winkel. En toen ben ik beginnen nadenken: waarom wil ik een nieuw poetssysteem aanschaffen? Word ik daar werkelijk gelukkig van? Ik hou helemaal niet van poetsen! En om nu een extra poetssysteem aan te schaffen omdat ik misschien iets liever zou poetsen, dat leek me toch te gek. Ik werd helemaal niet blij van het idee dat poetssysteem te hebben. Dus heb ik het niet gekocht.
2. Is het duurzaam?
Ik was laatst op een demo. En ik zag een leuk product, maar je kon het maar een aantal keer gebruiken. Dus heb ik het niet gekocht. Als mensen een product zien, hebben ze een beeld in hun hoofd van hoe het product op dit moment is, maar niet van hoe een product in de toekomst zal zijn. Een diadeem met gelukkig 2017? Heel leuk, maar je kan het maar één keer dragen. Niet bepaald duurzaam. Een nepleren handtas van de Primark? Super trendy hoor, maar na die 4 dagen durende citytrip is het handvat al in verregaande staat van ontbinding. En dan moet je een nieuwe kopen. Zeg maar dag aan je centjes!
Wil ik nu zeggen dat je alleen maar spullen mag kopen die zeer lang zullen meegaan? Neen, ik heb laatst ook een glitterkanon gekocht. En ik heb de glitters na gebruik niet individueel opgeraapt om ze een volgende keer opnieuw in een zelfgemaakt glitterkanon te stoppen. Dus ik zal niet gaan beweren dat je nooit iets mag kopen waarvan je weet dat het snel richting vuilbak zal verdwijnen. Maar ik vind wel dat je er bewust mee moet bezig zijn. Je moet beseffen vóór de aankoop dat een product niet duurzaam is. Zo kan je beslissen om van de aankoop af te zien (en dus je waardevolle centen daar niet aan te besteden), of je kan het toch kopen als je een goede reden hebt om tot de aankoop over te gaan.
Lees ook: GRATIS budgettool om je uitgaven beter te kunnen beheren
3. Hoe vaak zal je het kunnen gebruiken?
Dit punt hangt vaak samen met het vorige punt. Een stuk speelgoed dat gedoemd is om snel kapot te gaan zal je niet vaak kunnen gebruiken, en is ook niet duurzaam. Maar je kan ook heel veel duurzame spullen kopen die je toch niet vaak kan gebruiken. En dan is het alsnog geldverspilling. Twee parameters bepalen hoe vaak je een bepaald product zal kunnen gebruiken.
De noodzaak van het product
Als je een klein lapje grond hebt waarop je wat gras hebt staan, en een bosje peterselie kweekt, is het niet noodzakelijk om een heel arsenaal aan tuinmateriaal te hebben. Je zal het nauwelijks kunnen gebruiken, en wat je wel nodig hebt kan je makkelijk delen met andere mensen. Wie is eigenlijk ooit op het idee gekomen dat elk mini lapje grond zijn eigen grasmaaier moet hebben?
De hoeveelheid gelijkaardige producten die je al in je bezit hebt
Je kan een product nog zo noodzakelijk vinden, en iets zo vaak gebruiken; als je van hetzelfde product al tig andere exemplaren hebt, zal een extra exemplaar nog maar weinig toegevoegde waarde bieden. Een goed voorbeeld hiervan is make-up. Heb je al vier felrode lipsticks? Dan zal een vijfde nog maar weinig toegevoegde waarde bieden, al probeer je jezelf van het tegendeel te overtuigen. Eén of twee prachtige roodtinten is meer dan genoeg. Er zitten maar een beperkt aantal uren in een dag waarop je lippenstift kan dragen. En je moet je andere kleuren ook een eerlijke kans gunnen, toch? Hoe meer make-up je hebt, hoe minder vaak je de producten kunt gebruiken.
Je moet natuurlijk ook niet té streng zijn voor jezelf. Als je een bepaalde voorliefde hebt voor iets (of dit nu make-up, boeken, schoenen, of elektronische gadgets zijn), kan je jezelf wel permitteren om hier een uitzondering voor te maken. Dan ga je eerder op het verzamelaars-niveau denken dan op het gebruikers-niveau. Maar je moet jezelf niet wijsmaken dat dit het geval is voor àlles wat je aankoopt. Je bent geen leesfanaat, mascarafanaat, regenjassenfanaat, toilettassenfanaat, Hermès-sjaaltjesfanaat, en snoeischarenfanaat in één. Wees alstublieft selectief in je fanatisme.
Lees ook: welk Urban Decay NAKED palette moet ik kopen? (wanneer je ze niet allemaal wilt kopen)
4. Is het een voorwerp of is het een ervaring?
Een laatste vraag die je jezelf moet stellen is deze: “is het een voorwerp of is het een ervaring?” Als het een voorwerp is, denk je best twee keer na voor je er geld aan uitgeeft. Betreft het een ervaring, dan is de kans veel kleiner dat je spijt krijgt van het uitgegeven geld. Een reis, een etentje, een cursus, een dagje uit, een parachutesprong,… het zijn allemaal activiteiten die je geluksgevoel zullen doen stijgen, en waar je met veel plezier aan terug zult denken. Investeer dus gerust in ervaringen!
Lees ook: doe die cursus nu!
Minder geld verspillen doe je zo
Minder geld verspillen doe je zo: als je bij iedere nieuwe aankoop deze checklist overloopt, ga je automatisch minder uitgeven. Ik vat de 4 checks nog eens samen:
- Word je er blij van?
- Is het duurzaam?
- Hoe vaak zal je het kunnen gebruiken?
- Is het een voorwerp of is het een ervaring?
Lees ook: tips om €100 per maand te besparen
Doe jij steeds deze 4 checks alvorens je tot een aankoop overgaat?
Photo by Thought Catalog on Unsplash