Hoe kan je reageren op catcalling? Tips om met catcalling om te gaan

De meeste vrouwen hebben al onaangename ervaringen met catcalling. Naar aanleiding van mijn artikel over een situatie van catcalling die ik onlangs meemaakte, kreeg ik de vraag naar tips om hierop te reageren. Het staat je natuurlijk vrij om helemaal niet te reageren. Het is ook wel vermoeiend om elke keer te moeten reageren. Maar soms kom je in een situatie terecht waarin je echt graag iets terug zou willen zeggen. Alleen, wat zeg je dan? Je wilt degene die jou lastigvalt op zijn plaats zetten, maar je wilt niet dat het moedwillig kan geïnterpreteerd worden als interesse. Onthoud ten allen tijde dat jij niet degene bent die een grens overschrijdt. Wie graag een respons wilt geven, help ik op weg met een gepaste reactie op de meest voorkomende gevallen van catcalling.

De starende sufferd

Soms word je al van ver aangestaard, en weet de staarder van geen ophouden. De meeste mensen slaan de ogen snel neer als ze aan het staren zijn en iemand terugkijkt. Maar de starende sufferd kent geen schaamte. Hij staart je verlekkerd aan, en doet geen enkel moeite om dat een beetje fatsoenlijk te verbergen. De starende sufferd valt strikt genomen niet onder catcalling omdat hij geen geluid maakt, maar kan je toch erg ongemakkelijk doen voelen. Het is alsof hij je niet in je waarde laat, door je onbeschaamd als een stuk vlees in de toonbank van de slager te keuren. Voor die persoon ben je een object.

Hoe kan je reageren?

Meestal ben je bij de starende sufferd geneigd om je blik naar beneden te slaan en heel geïnteresseerd te zijn in de stoeptegels, om toch vooral van onder die starende blik uit te kunnen komen. Maar je bent natuurlijk geen object, je bent een subject. Stel je voor dat je naar een stuk vlees bij de slager kijkt, en dat dit stuk vlees plots blijkt te kunnen praten. Je zou voor minder op slag vegetariër worden. Het object is een subject geworden. Je kan jezelf bij de starende sufferd ook als subject profileren.

Beginner: van “nee” knikken kan al helpen. Ik heb het zelf uitgetest. Meestal krijg je een verbaasde blik of pruillip als antwoord. De staarder verwacht natuurlijk dat je gewoon doorloopt, en is al verbaasd door de minste interactie die er plaatsvindt.

Gevorderde: spreek de staarder op een assertieve manier aan. Iemand die eerst door het potentiële slachtoffer aangesproken wordt, is minder geneigd om tot actie over te gaan als die eerst aangesproken wordt. Een doorgewinterde staarder gaat normaal gezien niet tot actie over, maar het principe is hetzelfde. Je kijkt de persoon recht aan, en hebt zo alle tijd om diens gezicht en bijzonderheden in je op te nemen. De staarder voelt zich dan zelf het onderwerp van (ongewenste) aandacht, en wordt subject in plaats van observator. Je kan bijvoorbeeld de weg naar het station vragen, of vragen of hij een absurd voorwerp bij zich heeft. “Heb je soms een katrol bij je?” zal zeker niet zijn wat de staarder verwacht. De kans is ook klein dat het voorwerp daadwerkelijk in zijn broekzak zit, wat verdere interactie onnodig maakt.

De smakkende smachter

Smak- en kusgeluiden, het zijn geluiden die je liever niet van een vreemde hoort als je onderweg bent. Toch is het voor veel vrouwen dagelijkse realiteit. Gefluit, gesmak, gesis… Het kwijl loopt nog net niet op de grond. Erg vervelend, want je zit natuurlijk niet te wachten op de beoordeling van een willekeurige passant.

Hoe kan je reageren?

Beginner: het is moeilijk om hier een passende reactie op te verzinnen. Vaak begint de smakkende smachter pas geluid te maken als je hem al gepasseerd bent. Een kleine reactie is dan meestal het beste antwoord. Je zou het gedrag van de smakkende smachter in het belachelijke kunnen trekken door hem te imiteren. Ik weet het, het is geen gevat antwoord met een indrukwekkend aantal stijlfiguren, maar het is iets waarmee je hem uit balans kan brengen. Draai de rollen gewoon om.

Gevorderde: als je net iets sterker wilt reageren dan met de imitatie van zijn geluiden, kan je je ook ferm omdraaien en hem je hulp aanbieden: “een zakdoekje voor het kwijlen?” Zoveel behulpzaamheid zal de smakkende smachter zeker niet verwachten. Jij bent nu niet meer degene die beoordeeld wordt, je hebt net je oordeel over de smachter geveld.

De compromitterende complimentengever

Deze vorm van catcalling komt voor in alle gradaties. Van “mooi beest” naar voorstellen die beslist het 18+ label zouden krijgen. Het lijkt soms verpakt te zijn als een complimentje, maar dat is het niet. Een compliment is vrijblijvend, iemand naroepen is dat niet. Als je het compliment niet aanvaardt en de roeper negeert, kan je nog allemaal verwijten naar je hoofd krijgen ook. Wil je reageren, antwoord dan beter niet op de vraag maar stel een vraag terug.

Hoe kan je reageren?

Beginner: “Al van respect gehoord?” De meeste catcallers verwachten dat je hen negeert, of verwachten een negatief antwoord. Door met een vraag te repliceren, sla je hen een seconde uit hun lood. Je wijst hen fijntjes op hun onaanvaardbare gedrag zonder er veel tijd voor uit te trekken. Uit ervaring weet ik dat een situatie van catcalling zo snel gaat, dat je de persoon al lang bent gepasseerd alvorens je een gevat antwoord kunt bedenken. Je kan deze zin standaard in je reactie-arsenaal steken, zodat je meteen kunt reageren als je dat wilt. Als je op deze zin een negatieve reactie krijgt, bewijs je alleen maar je punt zonder er verder woorden aan vuil te maken.

Gevorderde: soms heb je geen haast, en wil je echt graag de catcaller op zijn gedrag wijzen. Dan zit je in mijn situatie van “mooi beest”. Als je wilt reageren, dan heb je alle recht om dat te doen. Jij bent tenslotte niet degene die een ander lastiggevallen heeft. Ook hier antwoord ik het liefst met een vraag. Je kan bijvoorbeeld vragen: “heeft dit ooit al bij iemand gewerkt?” En je kan verduidelijken waarom dit gedrag niet aanvaardbaar is, en hoe je dan op iemand overkomt. Belachelijk is meestal het sleutelwoord. Verwacht je niet aan een uitgebreide respons, mijn ervaring is dat de heren dan meestal hun tong ingeslikt hebben. Maar je hebt je punt gemaakt, dat is het voornaamste.

De gevaarlijke griezel

Soms voel je meteen aan dat een situatie niet klopt. Vanaf dat je daadwerkelijk gevaar voelt, maak je je best zo snel mogelijk uit de voeten. Ga niet discussiëren met iemand met kwade bedoelingen, of geef hem niet het voordeel van de twijfel. Als iemand je fysiek bedreigt, of je op een andere manier erg ongemakkelijk doet voelen, maak dan dat je wegkomt. Je zal de gevaarlijke griezel niet tot rede kunnen brengen, en je persoonlijke veiligheid is nog steeds het belangrijkste. Maar dat hoef ik je vast niet uit te leggen.

Hoe kan je reageren?

Hier zijn er geen beginners of gevorderden. Breng jezelf zo snel mogelijk in veiligheid, en bel indien nodig het noodnummer.
Ik hoop dat je gespaard blijft van de gevaarlijke griezel. Als je toch in een gevaarlijke situatie terecht komt, weet dan dat je geen lafaard bent als je gewoon wegloopt. Degene die andere mensen lastig valt is de echte loser.

Bron afbeelding: unsplash